Орчны шинжилгээний мэдээ > Гадаргын усны чанар
Гадаргын усны 2021 оны 05 сарын төлөв
Завхан аймгийн усны чанарын 2021 оны 05 дугаар сарын төлөв байдал
Гадаргын усны чанар
Тус лаборатори нь усны чанарын хяналт-шинжилгээг хөтөлбөрийн дагуу 05 дүгээр сард Богд-Улиастай дээд, доод, Чигэстэй-Улиастай дээд, доод, Идэр-Идэр, Идэр-Тосонцэнгэл дээд, доод, Буянт-Отгон, Тэс-Баян уул, Тээл-Дөрвөлжин цэгүүдээс усны сорьц авч усны химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо. Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд: Гадаргын усны ууссан хүчилтөрөгчийн горим хэвийн байв.
Завхан аймгийн гадаргын усны шинжилгээний дүнг бохирдлын гол үзүүлэлтүүдийг MNS4586:1998 усны чанарын стандарттай харьцуулан 1 дүгээр хүснэгтэд үзүүллээ.
1 дүгээр хүснэгт
|
Усны харуулуудын нэр |
Бохирдуулах бодис, мг/л |
||||||
О2 |
БХХ5 |
ПИЧ |
NH4 |
NO2 |
P |
F |
||
1 |
Богд-Улиастай/дээд/ |
9.38 |
3.0 |
6.4 |
0.20 |
0.004 |
0.018 |
0.08 |
2 |
Богд-Улиастай/доод/ |
8.59 |
1.6 |
6.5 |
0.18 |
0.003 |
0.011 |
0.31 |
3 |
Чигэстэй-Улиастай/дээд/ |
8.43 |
2.7 |
13.0 |
0.65 |
0.005 |
0.018 |
0.35 |
4 |
Чигэстэй-Улиастай/доод/ |
9.54 |
2.2 |
9.5 |
0.37 |
0.005 |
0.015 |
0.37 |
5 |
Идэр-Идэр |
|
|
4.0 |
илр |
0.001 |
0.007 |
0.28 |
6 |
Идэр-Тосонцэнгэл/дээд/ |
|
|
13.0 |
0.28 |
0.007 |
0.024 |
0.10 |
7 |
Идэр-Тосонцэнгэл/доод/ |
|
|
12.7 |
0.72 |
0.008 |
0.061 |
0.46 |
8 |
Буянт-Отгон |
|
|
12.0 |
0.24 |
0.009 |
0.018 |
0.31 |
9 |
Тэс-Баян уул |
|
|
1.6 |
илр |
0.002 |
0.010 |
0.73 |
10 |
Тээл-Дөрвөлжин |
|
|
10.5 |
1.65 |
0.006 |
0.069 |
0.79 |
MNS4586:1998 |
6< |
3.0 |
10.0 |
0.50 |
0.020 |
0.100 |
1.50 |
Тайлбар: БХХ5-Биохимийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч, ПИЧ-Перманганатын исэлдэх чанар, илр-илрээгүй
MNS4586:1998 стандарттай харьцуулахад Чигэстэй/дээд/, Идэр-Тосонцэнгэл/дээд, доод/, Буянт, Тээл цэгийн ПИЧ-ийн агууламж 1-1.3 дахин их, Чигэстэй-Улиастай/дээд/, Идэр-Тосонцэнгэл/доод/, Тээл цэгийн Аммони/NH4/ агууламж 1.3-3.3 дахин давсан үзүүлэлттэй байлаа.
Богд голын усны цахилгаан дамжуулах чадвар 104.4-112.7 эрдэсжилт 73.2-83.5мг/л, хатуулаг 0.86-1.02мг-экв/л, төмөр 0.024-0.033мг/л, нитрат азот 0.28-0.65мг/л, цахиур 2.2-3.1мг/л, сульфат 2.8мг/л, хлор 1.4мг/л, гидрокарбонат 51.8-59.8мг/л, натри кали 1.5-2.3мг/л байна.
Чигэстэй голын усны цахилгаан дамжуулах чадвар 107.4-110.3 эрдэсжилт 76.5-79.2мг/л, хатуулаг 0.86-0.94мг-экв/л, төмөр 0.12-0.14мг/л, нитрат азот 0.17-0.50мг/л, цахиур 1.1-1.2мг/л, сульфат 4.3-7.4мг/л, хлор 1.8мг/л, гидрокарбонат 50.6-52.5мг/л, натри кали 1.5-4.0мг/л байна.
Идэр голын усны цахилгаан дамжуулах чадвар 154.3-191.0 эрдэсжилт 110.6-147.0мг/л, хатуулаг 1.41-1.76мг-экв/л, төмөр 0.06-0.21мг/л, нитрат азот 0.22-0.41мг/л, цахиур 1.4-1.9мг/л, сульфат 4.9-8.8мг/л, хлор 0.7-2.1мг/л, гидрокарбонат 79.3-101.9мг/л, натри кали 0.8-3.5мг/л байна.
Буянт голын усны цахилгаан дамжуулах чадвар 191.8 эрдэсжилт 128.9мг/л, хатуулаг 1.41мг-экв/л, төмөр 0.05мг/л, нитрат азот 0.26мг/л, цахиур 1.6мг/л, сульфат 10.1мг/л, хлор 4.6мг/л, гидрокарбонат 82.5мг/л, натри кали 7.0мг/л байна.
Тэс голын усны цахилгаан дамжуулах чадвар 362.0 эрдэсжилт 301.2мг/л, хатуулаг 3.14мг-экв/л, төмөр 0.02мг/л, нитрат азот 0.42мг/л, цахиур 3.8мг/л, сульфат 34.0мг/л, хлор 3.9мг/л, гидрокарбонат 187.9мг/л, натри кали 18.8мг/л байна.
Тээл голын усны цахилгаан дамжуулах чадвар 348.0 эрдэсжилт 303.8мг/л, хатуулаг 2.31мг-экв/л, төмөр 0.03мг/л, нитрат азот 0.15мг/л, цахиур 3.2мг/л, сульфат 37.0мг/л, хлор 11.0мг/л, гидрокарбонат 176.9мг/л, натри кали 41.8мг/л байна.
Хаягдал бохир усны хяналт-шинжилгээ
05 дугаар сард, Завхан аймгийн хаягдал ус Төв цэвэрлэх байгууламж /цаашид ЦБ гэх/-ийн орох, гарах цэгээс авсан бохир усны сорьцонд хийсэн шинжилгээний дүнгээс үзэхэд биохимийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч 1.2 дахин их, нийт азот 1.3 дахин их байлаа.
Шинжилгээний дүнг MNS4943:2015 “Хаягдал ус”-ны стандартад харьцуулан 2 дугаар хүснэгтэд үзүүллээ.
2 дугаар хүснэгт
Улиастай сумын Төв ЦБ-аас сорьц авсан цэг |
рН |
Ж/б мг/л |
БХХ5 мг/л |
ПИЧ мг/л |
Нийт азот мг/л
|
P мг/л |
MNS 4943:2015 /ЗДХ/ |
6-9 |
30 |
20 |
20 |
15 |
|
Орох |
7.71 |
24.8 |
71.6 |
15.9 |
|
|
Гарах |
7.20 |
20.4 |
23.9 |
12.7 |
19.34 |
0.683 |
Цэвэршилт, хувь |
66.6% |
БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ ЛАБОРАТОРИ