Орчны шинжилгээний мэдээ > Гадаргын усны чанар
Гадаргын усны 2021 оны 06 сарын төлөв
Завхан аймгийн усны чанарын 2021 оны 06 дугаар сарын төлөв байдал
Гадаргын усны чанар
Тус лаборатори нь усны чанарын хяналт-шинжилгээг хөтөлбөрийн дагуу 06 дугаар сард Богд-Улиастай дээд, доод, Чигэстэй-Улиастай дээд, доод, Идэр-Идэр, Идэр-Тосонцэнгэл дээд, доод, Буянт-Отгон, Хүнгүй-Ургамал, Хар нуур-Дөрвөлжин, Завхан-Дөрвөлжин цэгүүдээс усны сорьц авч усны химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо. Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд: Гадаргын усны ууссан хүчилтөрөгчийн горим хэвийн байна.
Завхан аймгийн гадаргын усны шинжилгээний дүнг бохирдлын гол үзүүлэлтүүдийг MNS4586:1998 усны чанарын стандарттай харьцуулан Хүснэгт/1/-д үзүүллээ.
Хүснэгт1.
Усны харуулуудын нэр |
Бохирдуулах бодис, мг/л |
|||||||
О2 |
БХХ5 |
ПИЧ |
NH4 |
NO2 |
P |
F |
||
1 |
Богд-Улиастай/дээд/ |
9.46 |
1.2 |
2.4 |
0.03 |
0.001 |
0.005 |
0.21 |
2 |
Богд-Улиастай/доод/ |
8.90 |
1.7 |
2.5 |
илр |
илр |
0.001 |
0.20 |
3 |
Чигэстэй-Улиастай/дээд/ |
9.54 |
1.3 |
2.3 |
илр |
0.001 |
0.002 |
0.13 |
4 |
Чигэстэй-Улиастай/доод/ |
8.90 |
1.1 |
2.2 |
0.01 |
0.001 |
0.003 |
0.20 |
5 |
Идэр-Идэр |
5.6 |
0.12 |
0.002 |
0.001 |
0.16 |
||
6 |
Идэр-Тосонцэнгэл/дээд/ |
3.2 |
0.03 |
0.002 |
илр |
0.12 |
||
7 |
Идэр-Тосонцэнгэл/доод/ |
3.8 |
0.04 |
0.002 |
0.010 |
0.14 |
||
8 |
Буянт-Отгон |
5.6 |
0.10 |
0.001 |
илр |
0.13 |
||
9 |
Хүнгүй- Ургамал |
3.5 |
0.01 |
0.036 |
0.002 |
0.86 |
||
10 |
Хар нуур-Дөрвөлжин |
5.7 |
илр |
0.001 |
илр |
0.76 |
||
11 |
Завхан - Дөрвөлжин |
10.2 |
0.02 |
0.008 |
0.004 |
0.40 |
||
MNS4586:1998 |
6< |
3.0 |
10.0 |
0.50 |
0.020 |
0.100 |
1.50 |
Тайлбар: БХХ5-Биохимийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч, ПИЧ-Перманганатын исэлдэх чанар, илр-илрээгүй
MNS4586:1998 стандарттай харьцуулахад Завхан – Дөрвөлжин цэгийн ПИЧ-ийн агууламж 1 дахин их, Хүнгүй -Ургамал цэгийн Нитрит/ NO2/ агууламж 1.8 дахин давсан үзүүлэлттэй байлаа.
Богд голын усны цахилгаан дамжуулах чадвар 90.4-95.2 эрдэсжилт 67.0-67.4мг/л, хатуулаг 0.71-0.86мг-экв/л, төмөр 0.02-0.05мг/л, нитрат азот 0.02-0.04мг/л, цахиур 0.3-0.4мг/л, сульфат 4.3-8.6мг/л, хлор 1.4мг/л, гидрокарбонат 41.5-45.1мг/л, натри кали 1.0-4.0мг/л байна.
Чигэстэй голын усны цахилгаан дамжуулах чадвар 107.3-142.0 эрдэсжилт 70.9-113.4мг/л, хатуулаг 0.82-1.02мг-экв/л, төмөр 0.03 мг/л, нитрат азот 0.04-0.08мг/л, цахиур 0.2-0.7мг/л, сульфат 7.3-24.3мг/л, хлор 1.1-1.8мг/л, гидрокарбонат 45.1-57.3мг/л, натри кали 2.5-12.0мг/л байна.
Идэр голын усны цахилгаан дамжуулах чадвар 101.4-162.1 эрдэсжилт 66.3-120.9мг/л, хатуулаг 0.84-1.53мг-экв/л, төмөр 0.04-0.06мг/л, нитрат азот 0.14-0.19мг/л, цахиур 1.9-4.5мг/л, сульфат 2.4-10.0мг/л, хлор 1.4-1.8мг/л, гидрокарбонат 46.4-81.7мг/л, натри кали 0.5-1.5мг/л байна.
Буянт голын усны цахилгаан дамжуулах чадвар 66.7 эрдэсжилт 65.4мг/л, хатуулаг 0.71мг-экв/л, төмөр 0.06мг/л, нитрат азот 0.09мг/л, цахиур 0.5мг/л, сульфат 14.8мг/л, хлор 1.8мг/л, гидрокарбонат 32.3мг/л, натри кали 4.5мг/л байна.
Хүнгүй голын усны цахилгаан дамжуулах чадвар 332.0 эрдэсжилт 273.0мг/л, хатуулаг 2.70мг-экв/л, төмөр 0.03мг/л, нитрат азот 0.82мг/л, цахиур 6.5мг/л, сульфат 21.5мг/л, хлор 3.2мг/л, гидрокарбонат 183.0мг/л, натри кали 21.0мг/л байна.
Хар нуурын усны цахилгаан дамжуулах чадвар 314.0 эрдэсжилт 249.5мг/л, хатуулаг 2.27мг-экв/л, төмөр 0.02мг/л, нитрат азот 0.25мг/л, цахиур 1.0мг/л, сульфат 31.9мг/л, хлор 3.2мг/л, гидрокарбонат 152.5мг/л, натри кали 24.5мг/л байна.
Завхан голын усны цахилгаан дамжуулах чадвар 204.0 эрдэсжилт 155.5мг/л, хатуулаг 1.80мг-экв/л, төмөр 0.02мг/л, нитрат азот 0.33мг/л, цахиур 3.6мг/л, сульфат 21.4мг/л, хлор 3.9мг/л, гидрокарбонат 92.7мг/л, натри кали 7.0мг/л байна.
Хаягдал бохир усны хяналт-шинжилгээ
06 дугаар сард, Завхан аймгийн хаягдал ус Төв цэвэрлэх байгууламж /цаашид ЦБ гэх/-ийн орох, гарах цэгээс бохир усны сорьц авч химийн найрлага болон чанарын үзүүлэлтийг тодорхойллоо.
Шинжилгээний дүнг MNS4943:2015 “Хаягдал ус”-ны стандартад харьцуулан Хүснэгт/2/-д үзүүллээ.
Хүснэгт2.
Улиастай сумын Төв ЦБ-аас сорьц авсан цэг |
рН |
Ж/б мг/л |
БХХ5 мг/л |
ПИЧ мг/л |
Нийт азот мг/л |
P мг/л |
MNS 4943:2015 /ЗДХ/ |
6-9 |
30 |
20 |
20 |
15 |
|
Орох |
7.54 |
39.0 |
56.0 |
18.3 |
||
Гарах |
7.25 |
25.0 |
24.2 |
14.3 |
13.49 |
0.325 |
Цэвэршилт, хувь |
56.8% |
MNS4943:2015 харьцуулахад биохимийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч 1.2 дахин их байна.
БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ ЛАБОРАТОРИ