Орчны шинжилгээний мэдээ > Гадаргын усны чанар

Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2018 оны 6 дугаар сарын төлөв байдал

Шинэчлэгдсэн: 2024-03-29 07:09:10

Гадаргын усны чанар

Тус лаборатори нь  усны чанарын хяналт-шинжилгээг хөтөлбөрийн дагуу 6 дугаар сард Богд-Улиастай дээд, доод цэг, Чигэстэй-Улиастай дээд, доод цэг, Идэр-Идэр, Идэр-Тосонцэнгэл дээд, доод цэг, Буянт-Отгон, Хүнгүй-Ургамал, Завхан-Дөрвөлжин, Хар нуур-Дөрвөлжин  зэрэг хяналт-шинжилгээний цэгүүдээс усны сорьц авч, усны химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо. Тэдгээр сорьцонд хийсэн шинжилгээний дүнгээс үзэхэд: Гадаргын усны ууссан хүчилтөрөгчийн горим хэвийн байсан ба усны эрдэсжилт 57-372мг/л байв. 

2018 оны 6 дугаар сард хийсэн Завхан аймгийн гадаргын усны шинжилгээний дүнг бохирдлын гол үзүүлэлтүүдээр MNS4586:1998 усны чанарын стандартай харьцуулан 1 дүгээр хүснэгтэд үзүүллээ. 

1 дүгээр хүснэгт

 

Усны харуулуудын нэр

Бохирдуулах бодис, мг/л

О2

БХХ5

ПИЧ

NH4

NO2

P

F

1

Богд-Улиастай-1

9.92

1.0

1.9

0.06

0.002

илр

0.13

2

Богд- Улиастай-2

9.76

1.3

3.5

0.03

0.001

илр

1.21

3

Чигэстэй- Улиастай-1

10.24

1.1

1.3

0.03

0.001

илр

0.16

4

Чигэстэй- Улиастай-2

10.08

1.1

1.5

0.04

0.002

илр

0.26

5

Идэр-Идэр

 

 

1.7

0.09

0.002

0.004

0.11

6

Идэр- Дээд толгой-1

 

 

1.8

0.04

0.003

илр

0.05

7

Идэр-Дээд толгой-2

 

 

1.0

0.06

0.003

0.001

0.21

8

Буянт-Отгон

 

 

3.0

0.09

0.002

0.004

0.06

9

Хүнгүй-Ургамал

 

 

2.1

0.10

0.013

0.004

0.91

10

Завхан-Дөрвөлжин

 

 

2.2

0.06

0.005

илр

0.32

11

Хар нуур-Дөрвөлжин

 

 

8.4

0.17

0.001

илр

0.97

MNS4586:1998

6<

3.0

10.0

0.50

0.020

0.100

1.50

Тайлбар: БХХ5-Биохимийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч, ПИЧ-Перманганатын исэлдэх чанар, илр-илрээгүй,

Богд гол: Отгонтэнгэрийн рашаан, түүний ар талын амнаас эх авсан рашааны гол Бага Богдтой, Өвөржоншт, Хөх нуруунаас эх авсан гол горхи нийлж Богдын гол болно. Богдын голын хяналтын дээд, доод 2 цэгээс сорьц авч, усны химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо. Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны эрдэсжилт 75мг/л-т хэлбэлзэж, хатуулаг 0.70-0.72мг-экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 101-150  аммонийн азот 0.03-0.06мгN/л, нитритийн азот 0.001-0.002мгN/л, нитратын азот 0.35-0.43мгN/л, эрдэс фосфор илрээгүй байна.

Чигэстэй гол: Чигэстэй гол нь 1050 ам км ус хурах талбайтай, 28 км урт олон жилийн дундаж өнгөрөлт 4.85 шоо м/с болно. Чигэстэй голын дээд, доод 2 цэгээс сорьц авч, усны химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо. Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны эрдэсжилт 78-122мг/л-т хэлбэлзэж, хатуулаг 0.78-1.16мг-экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 119-164  аммонийн азот 0.04мгN/л, нитритийн азот 0.001-0.002мгN/л, нитратын азот 0.42мгN/л, эрдэс фосфор илрээгүй байна.

Идэр гол: Идэр гол нь Хангайн нуруунаас эх авах бөгөөд Идэр сумын харуулын хяналтын цэгээс, Тосонцэнгэл сумын Идэр-Тосонцэнгэл харуулын хяналтын цэгээс, гүүрний доод хяналтын цэгээс тус бүр сорьц авч, усны химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо. Идэр голын ус нь давсны ионы бүтцийн хувьд анионоос гидрокарбонатын ион зонхилж НСО3>SO4>CI байна. Харин катионоос кальцийн ион зонхилох ба катионы харьцаа Са>Mg>Na+K байна. рН-ийн хэмжээ 7.75-7.78 сул шүлтлэг устай. Голын усны эрдэсжилт 125-190мг/л-т хэлбэлзэж, хатуулаг 1.26-1.76мг-экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 142-224  аммонийн азот 0.04-0.09мгN/л, нитритийн азот 0.002-0.003мгN/л, нитратын азот 0.05-0.21мгN/л, эрдэс фосфор 0.001-0.004мгР/л, байна.

Буянт гол: Буянт гол нь Хөх Сэрхий нурууны салбар уулс болох Тахилт уулнаас далайн түвшинээс дээш 3400 м орчим өндрөөс эх авч нийт 8366.9 км2 талбайгаас усжиж голын нийт урт 171.8 км болно. Отгон сумын Буянт-Отгон харуулын хяналтын цэгээс сорьц авч, усны химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо. Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны эрдэсжилт 58мг/л, хатуулаг 0.68мг-экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 95  аммонийн азот 0.09мгN/л, нитритийн азот 0.002мгN/л, нитратын азот 0.31мгN/л, эрдэс фосфор 0.004мгP/л байна.

Хүнгүй гол: Завхан аймгийн Ургамал сумын нутгаар урсдаг Хүнгүй голын усны шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны эрдэсжилт 366мг/л, хатуулаг мг-экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 395  аммонийн азот 0.10мгN/л, нитритийн азот 0.013мгN/л, нитратын азот 0.62мгN/л, эрдэс фосфор 0.004мгP/л байна.

Завхан гол: Завхан гол нь Хангайн нурууны баруун хажууг хормойлон урсаж Айраг нуураар дамжин Хяргас нуурт цутгана. Голын ус хурах тайлбай 71210 ам км, 808 км урт,усны горимын хувьд зуны хур борооны үертэй голд хамрагдана. Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны эрдэсжилт 222мг/л, хатуулаг 1.90мг-экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 264  аммонийн азот 0.06мгN/л, нитритийн азот 0.005мгN/л, нитратын азот 0.91мгN/л, эрдэс фосфор илрээгүй байна.

 Хаягдал бохир усны хяналт-шинжилгээ

 6 дугаар сард, Завхан аймгийн хаягдал ус цэвэрлэх Төв цэвэрлэх байгууламж /цаашид ЦБ гэх/-ийн орох, гарах цэгээс авсан бохир усны сорьцонд хийсэн шинжилгээний дүнгээс үзэхэд цэвэрлэх байгууламжуудаас гарч байгаа ус 98%-ийн цэвэршилттэй байжээ.

Шинжилгээний дүнг MNS4943:2015 “Хаягдал ус”-ны стандартад харьцуулан 2 дугаар хүснэгтэд үзүүллээ.

2 дугаар хүснэгт

Улиастай сумын Төв ЦБ-аас сорьц авсан цэг

рН

Ж/б

мг/л

БПК5

мг/л

ПИЧ

мг/л

Нийт азот мг/л

 

P

мг/л

SO4

мг/л

MNS 4943:2015   /ЗДХ/

6- 9

30

20

20

15

 

 

орох

8.68

39.6

305.0

33.0

 

 

 

гарах

8.31

4.0

6.0

10.0

5.48

1.045

14.0

Цэвэршилт, хувь

98.0%

MNS4943:2015 стандарт дахь хүлцэх агууламжаас даваагүй байна. 

Завхан аймгийн Улиастай сумын хаягдал бохир усны цэвэрлэх байгууламжаас гарч байгаа ус 98%-ийн цэвэршилттэй байсан ба MNS4943:2015 “Хаягдал ус”-ны стандартад заагдсан хүрээлэн байгаа орчинд нийлүүлж болох хаягдал усан дахь бохирдуулах бодисын зөвшөөрөгдөх дээд хэмжээнээс даваагүй байна.

 

ЗАВХАН АЙМГИЙН УС ЦАГ УУР, ОРЧНЫ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ ТӨВ

БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ ЛАБОРАТОРИ

Холбоотой мэдээний жагсаалт

Гарчиг Үүсгэсэн огноо Шинэчлэгдсэн огноо Хандалт
Гадаргын усны 2024 оны 03 сарын төлөв 2024-03-22 1970-01-01 14
Гадаргын усны 2024 оны 02 сарын төлөв 2024-02-08 1970-01-01 54
Гадаргын усны 2024 оны 01 сарын төлөв 2024-01-24 1970-01-01 43
Усны 2023 оны төлөв байдлын тайлан 2024-01-24 1970-01-01 46
Гадаргын усны 2023 оны 12 сарын төлөв 2023-12-26 1970-01-01 66
Гадаргын усны 2023 оны 11 сарын төлөв 2023-11-21 1970-01-01 63
Гадаргын усны 2023 оны 10 сарын төлөв 2023-10-18 1970-01-01 118
Гадаргын усны 2023 оны 09 сарын төлөв 2023-09-22 1970-01-01 105
Гадаргын усны 2023 оны 08 сарын төлөв 2023-08-17 1970-01-01 135
Гадаргын усны 2023 оны 07 сарын төлөв 2023-07-20 1970-01-01 111
Гадаргын усны 2023 оны 06 сарын төлөв 2023-06-22 1970-01-01 120
Гадаргын усны 2023 оны 05 сарын төлөв 2023-05-19 1970-01-01 147
Гадаргын усны 2023 оны 04 сарын төлөв 2023-04-28 1970-01-01 138
Гадаргын усны 2023 оны 03 сарын төлөв 2023-03-28 1970-01-01 99
Гадаргын усны 2023 оны 02 сарын төлөв 2023-02-20 1970-01-01 154
Гадаргын усны 2023 оны 01 сарын төлөв 2023-01-20 1970-01-01 161
Усны 2022 оны төлөв байдлын тайлан 2023-01-16 1970-01-01 400
Гадаргын усны 2022 оны 12 сарын төлөв 2022-12-16 1970-01-01 141
Гадаргын усны 2022 оны 11 сарын төлөв 2022-11-17 1970-01-01 239
Гадаргын усны 2022 оны 10 сарын төлөв 2022-10-24 1970-01-01 265
Гадаргын усны 2022 оны 09 сарын төлөв 2022-09-19 1970-01-01 273
Гадаргын усны 2022 оны 08 сарын төлөв 2022-08-24 1970-01-01 385
Гадаргын усны 2022 оны 07 сарын төлөв 2022-07-21 1970-01-01 249
Гадаргын усны 2022 оны 06 сарын төлөв 2022-06-30 1970-01-01 440
Гадаргын усны 2022 оны 05 сарын төлөв 2022-06-02 1970-01-01 296
Гадаргын усны 2022 оны 04 сарын төлөв 2022-04-25 1970-01-01 312
Гадаргын усны 2022 оны 03 сарын төлөв 2022-03-18 1970-01-01 286
Гадаргын усны 2022 оны 02 сарын төлөв 2022-02-23 1970-01-01 372
Гадаргын усны 2022 оны 01 сарын төлөв 2022-01-18 1970-01-01 430
Гадаргын усны 2021 оны 12 сарын төлөв 2021-12-28 1970-01-01 876
Гадаргын усны 2021 оны 11 сарын төлөв 2021-11-15 1970-01-01 859
Гадаргын усны 2021 оны 10 сарын төлөв 2021-10-22 1970-01-01 399
Гадаргын усны 2021 оны 09 сарын төлөв 2021-09-20 1970-01-01 528
Гадаргын усны 2021 оны 08 сарын төлөв 2021-08-12 1970-01-01 647
Гадаргын усны 2021 оны 07 сарын төлөв 2021-07-24 1970-01-01 764
Гадаргын усны 2021 оны 06 сарын төлөв 2021-06-28 1970-01-01 662
Гадаргын усны 2021 оны 05 сарын төлөв 2021-05-14 1970-01-01 585
Гадаргын усны 2021 оны 04 сарын төлөв 2021-04-22 1970-01-01 339
Гадаргын усны 2021 оны 03 сарын төлөв 2021-04-02 1970-01-01 384
Гадаргын усны 2021 оны 02 сарын төлөв 2021-02-26 1970-01-01 536
Гадаргын усны 2021 оны 01 сарын төлөв 2021-01-29 1970-01-01 685
Хаягдал усны 12 сарын төлөв 2020-12-31 1970-01-01 550
Гадаргын усны 12 сарын төлөв 2020-12-31 1970-01-01 439
Гадаргын усны 11 сарын төлөв 2020-11-24 1970-01-01 483
Хаягдал усны 11 сарын төлөв 2020-11-24 1970-01-01 347
Гадаргын усны 10 сарын төлөв 2020-11-02 1970-01-01 642
Хаягдал усны 10 сарын төлөв 2020-11-02 1970-01-01 357
Гадаргын усны 09 сарын төлөв 2020-09-29 1970-01-01 755
Хаягдал усны 09 сарын төлөв 2020-09-29 1970-01-01 1015
Гадаргын усны 08 сарын төлөв 2020-09-02 1970-01-01 587
Хаягдал усны 08 сарын төлөв 2020-09-02 1970-01-01 378
Гадаргын усны 07 сарын төлөв 2020-07-28 1970-01-01 361
Хаягдал усны 07 сарын төлөв 2020-07-28 1970-01-01 347
Завхан аймгийн усны чанарын 2020 оны 06 дугаар сарын төлөв байдал 2020-06-26 1970-01-01 431
Завхан аймгийн Хаягдал усны чанарын 2020 оны 06 дугаар сарын төлөв 2020-06-26 1970-01-01 415
Завхан аймгийн усны чанарын 2020 оны 05 дугаар сарын төлөв байдал 2020-05-21 1970-01-01 708
Завхан аймгийн Хаягдал усны чанарын 2020 оны 05 дугаар сарын төлөв 2020-05-21 1970-01-01 719
Завхан аймгийн Хаягдал усны чанарын 2020 оны 04 дүгээр сарын төлөв 2020-05-04 1970-01-01 663
Завхан аймгийн усны чанарын 2020 оны 04 дүгээр сарын төлөв байдал 2020-05-01 1970-01-01 913
Завхан аймгийн усны чанарын 2020 оны 03 дугаар сарын төлөв байдал 2020-03-25 1970-01-01 589
Завхан аймгийн усны чанарын 2020 оны 02 дугаар сарын төлөв байдал 2020-02-27 1970-01-01 478
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2020 оны 01 дүгээр сарын төлөв байдал 2020-01-15 1970-01-01 752
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2019 оны 12 дугаар сарын төлөв байдал 2019-12-31 1970-01-01 537
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2019 оны 11 дүгээр сарын төлөв байдал 2019-11-29 1970-01-01 905
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2019 оны 10 дугаар сарын төлөв байдал 2019-10-30 1970-01-01 1022
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2019 оны 9 дүгээр сарын төлөв байдал 2019-10-01 1970-01-01 1402
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2019 оны 8 дугаар сарын төлөв байдал 2019-08-22 1970-01-01 978
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2019 оны 7 дугаар сарын төлөв байдал 2019-07-31 1970-01-01 711
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2019 оны 6 дугаар сарын төлөв байдал 2019-06-28 1970-01-01 979
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2019 оны 5 дугаар сарын төлөв байдал 2019-05-29 1970-01-01 1365
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2019 оны 4 дүгээр сарын төлөв байдал 2019-05-07 1970-01-01 1184
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2019 оны 03 дугаар сарын төлөв байдал 2019-03-26 1970-01-01 1072
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2019 оны 2 дугаар сарын төлөв байдал 2019-02-19 1970-01-01 945
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2019 оны 1 дүгээр сарын төлөв байдал 2019-01-21 1970-01-01 1592
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2018 оны 12 дүгаар сарын төлөв байдал 2019-01-02 1970-01-01 924
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2018 оны 11 дүгээр сарын төлөв байдал 2018-11-30 1970-01-01 1027
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2018 оны 10 дугаар сарын төлөв байдал 2018-10-29 1970-01-01 1647
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2018 оны 7 дугаар сарын төлөв байдал 2018-08-01 1970-01-01 1399
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2018 оны 5 дугаар сарын төлөв байдал 2018-05-28 1970-01-01 1497
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2018 оны 4 дүгээр сарын төлөв байдал 2018-05-02 1970-01-01 2192
Завхан аймгийн усны чанарын 2018 оны 3 дугаар сарын төлөв байдал 2018-03-26 1970-01-01 1691
Завхан аймгийн Цэвэрлэх байгууламжийн цэвэршүүлсэн усны чанарын 2018 оны 2 дугаар сарын төлөв байдал 2018-02-27 1970-01-01 1528
Завхан аймгийн Цэвэрлэх байгууламжийн цэвэршүүлсэн усны чанарын 2018 оны 1 дүгээр сарын төлөв байдал 2018-01-29 1970-01-01 1739
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2017 оны 12 дугаар сарын төлөв байдал 2017-12-22 1970-01-01 1237
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2017 оны 11 дүгээр сарын төлөв байдал 2017-11-21 1970-01-01 779
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2017 оны 10 дугаар сарын төлөв байдал 2017-10-30 1970-01-01 775
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2017 оны 9 дүгээр сарын төлөв байдал 2017-09-20 1970-01-01 1431
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2017 оны 8 дугаар сарын төлөв байдал 2017-08-29 1970-01-01 1542
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2017 оны 7 дугаар сарын төлөв байдал 2017-07-18 1970-01-01 1328
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2017 оны 6 дугаар сарын төлөв байдал 2017-07-04 1970-01-01 1573
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2017 оны 5 дугаар сарын төлөв байдал 2017-06-06 1970-01-01 1471
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2017 оны 4 дүгээр сарын төлөв байдал 2017-04-27 1970-01-01 1603
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2017 оны 3 дугаар сарын төлөв байдал 2017-03-31 1970-01-01 1201
ЗАВХАН АЙМГИЙН ТӨВ ЦЭВЭРЛЭХ БАЙГУУЛАМЖИЙН ХАЯГДАЛ УСНЫ ЧАНАРЫН ХЯНАЛТ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ 2017 ОНЫ 02 ДУГААР САРЫН ТӨЛӨВ БАЙДАЛ 2017-03-16 1970-01-01 1247