Орчны шинжилгээний мэдээ > Гадаргын усны чанар
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2019 оны 8 дугаар сарын төлөв байдал
Гадаргын усны чанар
Тус лаборатори нь усны чанарын хяналт-шинжилгээг хөтөлбөрийн дагуу 8 дугаар сард Богд-Улиастай дээд, доод цэг, Чигэстэй-Улиастай дээд, доод цэг, Идэр-Тосонцэнгэл дээд, доод цэг, Хүнгүй-Ургамал, Завхан-Дөрвөлжин, Хар нуур-Дөрвөлжин зэрэг хяналт-шинжилгээний цэгүүдээс усны сорьц авч усны химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо. Тэдгээр сорьцонд хийсэн шинжилгээний дүнгээс үзэхэд: Гадаргын усны ууссан хүчилтөрөгчийн горим хэвийн байсан ба усны эрдэсжилт 58,8-341,2мг/л байв.
2019 оны 8 дугаар сард хийсэн Завхан аймгийн гадаргын усны шинжилгээний дүнг бохирдлын гол үзүүлэлтүүдээр MNS4586:1998 усны чанарын стандарттай харьцуулан 1 дүгээр хүснэгтэд үзүүллээ.
1 дүгээр хүснэгт
|
Усны харуулуудын нэр |
Бохирдуулах бодис, мг/л |
||||||
О2 |
БХХ5 |
ПИЧ |
NH4 |
NO2 |
P |
F |
||
1 |
Богд-Улиастай-1 |
8,84 |
0,8 |
1,9 |
0,05 |
илр |
0,002 |
0,17 |
2 |
Богд- Улиастай-2 |
7,75 |
1,2 |
1,6 |
0,03 |
илр |
0,001 |
0,17 |
3 |
Чигэстэй-Улиастай-1 |
9,14 |
1,2 |
1,7 |
0,04 |
илр |
илр |
0,24 |
4 |
Чигэстэй-Улиастай-2 |
8,68 |
0,8 |
1,4 |
0,03 |
0,001 |
илр |
0,18 |
5 |
Идэр-Тосонцэнгэл-1 |
|
|
4,5 |
0,05 |
0,002 |
илр |
0,22 |
6 |
Идэр-Тосонцэнгэл-2 |
|
|
1,4 |
0,08 |
0,001 |
0,001 |
0,15 |
7 |
Хүнгүй-Ургамал |
|
|
4,0 |
0,44 |
0,013 |
0,008 |
0,88 |
8 |
Завхан-Дөрвөлжин |
|
|
1,9 |
0,14 |
0,003 |
0,006 |
0,26 |
9 |
Хар нуур-Дөрвөлжин |
|
|
7,2 |
0,21 |
0,001 |
0,004 |
0,78 |
MNS4586:1998 |
6< |
3.0 |
10.0 |
0.50 |
0.020 |
0.100 |
1.50 |
Тайлбар: БХХ5-Биохимийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч, ПИЧ-Перманганатын исэлдэх чанар
Богд гол: Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны эрдэсжилт 58-61мг/л-т хэлбэлзэж, хатуулаг 0,72-0,76мг-экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 83-90 төмөр 0,02-0,03мг/л, нитрат азот 0,30-0,35мг/л, цахиур 4,82-5,19мг/л, сульфат 6,2-6,4мг/л, хлор 0,7мг/л, гидрокарбонат 38,4-39,0мг/л, натри кали 0,5-1,8мг/л байна.
Чигэстэй гол: Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны эрдэсжилт 69-98мг/л, хатуулаг 0,88-1,00мг-экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 98,4-131,1 төмөр 0,01-0,02мг/л, нитрат азот 0,22-0,31мг/л, цахиур 4,29-7,62мг/л, сульфат 6,7-19,6мг/л, хлор 0,7мг/л, гидрокарбонат 45,1-52,5мг/л, натри кали 0,5-7,2мг/л байна.
Идэр гол: Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны эрдэсжилт 153-165мг/л, хатуулаг 1,48-1,52мг-экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 169,3-188,1 төмөр 0,03мг/л, нитрат азот 0,21-0,28мг/л, цахиур 7,44-7,61мг/л, сульфат 24,7-26,2мг/л, хлор 0,7мг/л, гидрокарбонат 89,1-95,2мг/л, натри кали 12,8-15,2мг/л байна.
Хүнгүй гол: Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны эрдэсжилт 341мг/л, хатуулаг 2,80мг-экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 368 төмөр 0,06мг/л, нитрат азот 0,40мг/л, цахиур 10,01мг/л, сульфат 42,1мг/л, хлор 6,0мг/л, гидрокарбонат 205,0мг/л, натри кали 40,2мг/л байна.
Завхан гол: Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны эрдэсжилт 189,7мг/л, хатуулаг 1,74мг-экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 219 төмөр 0,07мг/л, нитрат азот 0,33мг/л, цахиур 6,64мг/л, сульфат 33,8мг/л, хлор 4,6мг/л, гидрокарбонат 101,3мг/л, натри кали 18,8мг/л байна.
Хар нуур: Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны эрдэсжилт 284мг/л, хатуулаг 1,96мг-экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 312 төмөр 0,03мг/л, нитрат азот 0,06мг/л, цахиур 2,30мг/л, сульфат 44,4мг/л, хлор 11,3мг/л, гидрокарбонат 152,5мг/л, натри кали 44,5мг/л байна.
Хаягдал бохир усны хяналт-шинжилгээ
8 дугаар сард, Завхан аймгийн хаягдал ус цэвэрлэх Төв цэвэрлэх байгууламж /цаашид ЦБ гэх/-ийн орох, гарах цэгээс авсан бохир усны сорьцонд хийсэн шинжилгээний дүнгээс үзэхэд цэвэрлэх байгууламжуудаас гарч байгаа ус 75%-ийн цэвэршилттэй байлаа.
Шинжилгээний дүнг MNS4943:2015 “Хаягдал ус”-ны стандартад харьцуулан 2 дугаар хүснэгтэд үзүүллээ.
2 дугаар хүснэгт
Улиастай сумын Төв ЦБ-аас сорьц авсан цэг |
рН |
Ж/б мг/л |
БПК5 мг/л |
ПИЧ мг/л |
Нийт азот мг/л
|
P мг/л |
SO4 мг/л |
MNS 4943:2015 /ЗДХ/ |
6-9 |
30 |
20 |
20 |
15 |
|
|
Орох |
7,46 |
38,0 |
100,0 |
9,5 |
|
|
|
Гарах |
8,36 |
12,8 |
25,0 |
6,0 |
12,65 |
1,720 |
28,0 |
Цэвэршилт, хувь |
75% |
ЗАВХАН АЙМГИЙН УС ЦАГ УУР, ОРЧНЫ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ ТӨВ
БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ ЛАБОРАТОРИ