Орчны шинжилгээний мэдээ > Гадаргын усны чанар

Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2017 оны 11 дүгээр сарын төлөв байдал

Шинэчлэгдсэн: 2024-03-19 17:10:36

Гадаргын усны чанар

Завхан аймгийн Байгаль орчны шинжилгээний лаборатори нь усны чанарын хяналт-шинжилгээний хөтөлбөрийн дагуу 11 дүгээр сард Богд-Улиастай дээд, доод цэг, Чигэстэй-Улиастай дээд, доод цэг, Тэс-Баян уул зэрэг хяналт-шинжилгээний цэгүүдээс усны сорьц авч усны химийн найрлага, чанарын 20 гаруй үзүүлэлт, тухайлбал усан орчин(pH), усны булингар, усны цахилгаан дамжуулах чанарын(EC), жинлэгдэх бодис(Ж/б), ууссан хүчилтөрөгч(O2), биохимийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч(БХХ5), перманганатын исэлдэх чанар(ПИЧ), хатуулаг, кальци(Ca), магни(Mg), натри болон калийн ион(Na+K), сульфат (SO4), хлор(Cl), гидрокарбонат(HCO3), эрдэсжилт, аммони(NH4), нитритийн азот(NO2), нитратын азот(NO3), фосфор(P), фтор(F), төмөр(Fe) зэргийг (цаашид дээрх үзүүлэлтүүдийг химийн нэр, томъёогоор тэмдэглэнэ) тодорхойллоо.

2017 оны 11 дүгээр сард хийсэн Завхан аймгийн гадаргын усны шинжилгээний дүнг бохирдлын гол үзүүлэлтүүдээр MNS4586:1998 усны чанарын стандарттай харьцуулан 1 дүгээр хүснэгтэд үзүүллээ. 

1 дүгээр хүснэгт

 

Усны харуулуудын нэр

Бохирдуулах бодис, мг/л

О2

БХХ5

ПИЧ

NH4

NO2

P

F

1

Богд-Улиастай/дээд/

11.99

2.3

1.0

0.03

0.001

0.002

0.13

2

Богд- Улиастай/доод/

12.15

1.5

1.6

0.04

0.001

0.003

0.16

3

Чигэстэй- Улиастай/дээд/

12.47

1.3

1.3

0.08

0.001

0.002

0.19

4

Чигэстэй- Улиастай/доод/

13.61

2.3

1.5

0.06

0.002

0.004

0.14

5

Тэс-Баян уул

 

 

1.1

0.04

0.002

0.003

0.04

MNS4586:1998

6<

3.0

10.0

0.50

0.020

0.100

1.50

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Тайлбар: БХХ5-Биохимийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч, ПИЧ-Перманганатын исэлдэх чанар, илр-илрээгүй, MNS4586:1998 усны чанарын стандарт дахь хүлцэх агууламжаас давсан үзүүлэлтүүдийг тодруулав.

Завхан аймгийн гадаргын усны хяналт-шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны хүчилтөрөгчийн горим хэвийн, усан дахь хялбар исэлдэх органик бодис, эрдэс азотын агууламж MNS4586:1998 усны чанарын стандарттай харьцуулахад давсан үзүүлэлт ажиглжгдаагүй.                           

Богд гол: Отгонтэнгэрийн рашаан, түүний ар талын амнаас эх авсан рашааны гол Бага Богдтой, Өвөржоншт, Хөх нуруунаас эх авсан гол горхи нийлж Богдын гол болно. Богдын голын хяналтын дээд, доод 2 цэгээс сорьц авч, усны химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо. Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны эрдэсжилт 95.1-106.3мг/л-т хэлбэлзэж, хатуулаг 1.08-1.20мг-экв/л, урвалын орчин рH 7.23-7.56, аммонийн азот 0.03-0.04мгN/л, нитритийн азот 0.001мгN/л, нитратын азот 0.65-0.83мгN/л, эрдэс фосфор 0.002-0.003мгР/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 123-140  байна. Харин төмөр илрээгүй, Фтор агууламж 0.04-0.13мг/л, перманганатын исэлдэх чанар 1.0-1.6мг/л, хром(VI) 0.001мг/л, цахиур 2.82-4.22мг/л, сульфат 13.3-21.4мг/л, хлор 1.8-2.1мг/л байна.

Чигэстэй гол: Чигэстэй гол нь 1050 ам км ус хурах талбайтай, 28 км урт олон жилийн дундаж өнгөрөлт 4.85 шоо м/с болно. Чигэстэй голын дээд, доод 2 цэгээс сорьц авч, усны химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо. Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны эрдэсжилт 110.6-135.1мг/л-т хэлбэлзэж, хатуулаг 1.16-1.24мг-экв/л, урвалын орчин рH 7.42-7.54, аммонийн азот 0.06-0.08мгN/л, нитритийн азот 0.001-0.002мгN/л, нитратын азот 0.68-0.75мгN/л, эрдэс фосфор 0.002-0.004мгР/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 131-153  байна. Харин төмөр илрээгүй, Фтор агууламж 0.16-0.28мг/л, перманганатын исэлдэх чанар 1.3-1.5мг/л, хром(VI) 0.001-0.003мг/л, цахиур 3.27-6.59мг/л, сульфат 16.3-26.7мг/л, хлор 1.8-2.1мг/л байна.

Тэс гол: Хангайн нурууны салбар Булнай нурууны ар талаас эх авах Тэс гол нь Хөвсгөлийн уулсын баруун өмнө талаас эх авах ус ихтэй олон гол ихээхэн тэтгэж нэмэгдүүлнэ. Баян тэс сумын Тэс-Баян уул харуулын хяналтын цэгээс 1 сорьц авч, усны химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо. Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны эрдэсжилт 337.6мг/л, аммонийн азот 0.04мгN/л, нитритийн азот 0.002мгN/л, нитратын азот 0.93мгN/л, эрдэс фосфор 0.003мгР/л, хатуулаг 3.44мг-экв/л, урвалын орчин рH 7.84, цахилгаан дамжуулах чадвар 346  байна. Харин төмөр илрээгүй, Фтор агууламж 0.58мг/л.

Хаягдал бохир усны хяналт-шинжилгээ

 11 дүгээр сард, Завхан аймгийн хаягдал ус цэвэрлэх Төв цэвэрлэх байгууламж /цаашид ЦБ гэх/-ийн орох, гарах цэгээс авсан цэвэршүүлсэн бохир усны сорьцонд хийсэн шинжилгээний дүнгээс үзэхэд цэвэрлэх байгууламжуудаас гарч байгаа ус 53%-ийн цэвэршилттэй байлаа.

Улиастай сумын Төв ЦБ-д орж байгаа болон цэвэршүүлээд гарч байгаа хаягдал бохир усны сорьцонд хийсэн шинжилгээний дүнг MNS4943:2015 “Хаягдал ус”-ны стандартад заагдсан хүрээлэн байгаа орчинд нийлүүлж болох хаягдал усан дахь бохирдуулах бодисын зөвшөөрөгдөх дээд хэмжээ (цаашид ЗДХ)-тэй харьцуулан 2 дугаар хүснэгтэд үзүүллээ.

2 дугаар хүснэгт

Улиастай сумын Төв ЦБ-аас сорьц авсан цэг

рН

Ж/б

мг/л

БХХ5

мг/л

ПИЧ

мг/л

Нийт азот мг/л

 

P

мг/л

SO4

мг/л

MNS 4943:2015   /ЗДХ/

6- 9

30

20

20

15

 

 

орох

8.01

80.0

90.0

26.0

 

 

 

гарах

7.78

33.6

42.0

10.5

20.83

1.470

44.0

Цэвэршилт, хувь

53%

Завхан аймгийн Улиастай сумын хаягдал бохир ус цэвэрлэх Төв цэвэрлэх байгууламжаас гарч байгаа ус 53%-ийн цэвэршилттэй байсан ба MNS4943:2015 “Хаягдал ус”-ны стандартад заагдсан хүрээлэн байгаа орчинд нийлүүлж болох хаягдал усан дахь бохирдуулах бодисын зөвшөөрөгдөх дээд хэмжээтэй харьцуулахад жинлэгдэгч бодис, биохимийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч, нийт азот 1.1-2.1 дахин давсан бохирдолтой  байлаа. 

 

ЗАВХАН АЙМГИЙН УС ЦАГ УУР, ОРЧНЫ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ ГАЗАР

БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ ЛАБОРАТОРИ

Холбоотой мэдээний жагсаалт

Гарчиг Үүсгэсэн огноо Шинэчлэгдсэн огноо Хандалт
Гадаргын усны 2024 оны 03 сарын төлөв 2024-03-22 1970-01-01 14
Гадаргын усны 2024 оны 02 сарын төлөв 2024-02-08 1970-01-01 54
Гадаргын усны 2024 оны 01 сарын төлөв 2024-01-24 1970-01-01 43
Усны 2023 оны төлөв байдлын тайлан 2024-01-24 1970-01-01 46
Гадаргын усны 2023 оны 12 сарын төлөв 2023-12-26 1970-01-01 66
Гадаргын усны 2023 оны 11 сарын төлөв 2023-11-21 1970-01-01 62
Гадаргын усны 2023 оны 10 сарын төлөв 2023-10-18 1970-01-01 118
Гадаргын усны 2023 оны 09 сарын төлөв 2023-09-22 1970-01-01 105
Гадаргын усны 2023 оны 08 сарын төлөв 2023-08-17 1970-01-01 135
Гадаргын усны 2023 оны 07 сарын төлөв 2023-07-20 1970-01-01 111
Гадаргын усны 2023 оны 06 сарын төлөв 2023-06-22 1970-01-01 120
Гадаргын усны 2023 оны 05 сарын төлөв 2023-05-19 1970-01-01 147
Гадаргын усны 2023 оны 04 сарын төлөв 2023-04-28 1970-01-01 138
Гадаргын усны 2023 оны 03 сарын төлөв 2023-03-28 1970-01-01 99
Гадаргын усны 2023 оны 02 сарын төлөв 2023-02-20 1970-01-01 154
Гадаргын усны 2023 оны 01 сарын төлөв 2023-01-20 1970-01-01 161
Усны 2022 оны төлөв байдлын тайлан 2023-01-16 1970-01-01 400
Гадаргын усны 2022 оны 12 сарын төлөв 2022-12-16 1970-01-01 140
Гадаргын усны 2022 оны 11 сарын төлөв 2022-11-17 1970-01-01 239
Гадаргын усны 2022 оны 10 сарын төлөв 2022-10-24 1970-01-01 265
Гадаргын усны 2022 оны 09 сарын төлөв 2022-09-19 1970-01-01 273
Гадаргын усны 2022 оны 08 сарын төлөв 2022-08-24 1970-01-01 385
Гадаргын усны 2022 оны 07 сарын төлөв 2022-07-21 1970-01-01 249
Гадаргын усны 2022 оны 06 сарын төлөв 2022-06-30 1970-01-01 440
Гадаргын усны 2022 оны 05 сарын төлөв 2022-06-02 1970-01-01 296
Гадаргын усны 2022 оны 04 сарын төлөв 2022-04-25 1970-01-01 312
Гадаргын усны 2022 оны 03 сарын төлөв 2022-03-18 1970-01-01 286
Гадаргын усны 2022 оны 02 сарын төлөв 2022-02-23 1970-01-01 372
Гадаргын усны 2022 оны 01 сарын төлөв 2022-01-18 1970-01-01 430
Гадаргын усны 2021 оны 12 сарын төлөв 2021-12-28 1970-01-01 876
Гадаргын усны 2021 оны 11 сарын төлөв 2021-11-15 1970-01-01 859
Гадаргын усны 2021 оны 10 сарын төлөв 2021-10-22 1970-01-01 399
Гадаргын усны 2021 оны 09 сарын төлөв 2021-09-20 1970-01-01 528
Гадаргын усны 2021 оны 08 сарын төлөв 2021-08-12 1970-01-01 647
Гадаргын усны 2021 оны 07 сарын төлөв 2021-07-24 1970-01-01 764
Гадаргын усны 2021 оны 06 сарын төлөв 2021-06-28 1970-01-01 662
Гадаргын усны 2021 оны 05 сарын төлөв 2021-05-14 1970-01-01 585
Гадаргын усны 2021 оны 04 сарын төлөв 2021-04-22 1970-01-01 339
Гадаргын усны 2021 оны 03 сарын төлөв 2021-04-02 1970-01-01 382
Гадаргын усны 2021 оны 02 сарын төлөв 2021-02-26 1970-01-01 536
Гадаргын усны 2021 оны 01 сарын төлөв 2021-01-29 1970-01-01 685
Хаягдал усны 12 сарын төлөв 2020-12-31 1970-01-01 550
Гадаргын усны 12 сарын төлөв 2020-12-31 1970-01-01 439
Гадаргын усны 11 сарын төлөв 2020-11-24 1970-01-01 483
Хаягдал усны 11 сарын төлөв 2020-11-24 1970-01-01 347
Гадаргын усны 10 сарын төлөв 2020-11-02 1970-01-01 642
Хаягдал усны 10 сарын төлөв 2020-11-02 1970-01-01 357
Гадаргын усны 09 сарын төлөв 2020-09-29 1970-01-01 754
Хаягдал усны 09 сарын төлөв 2020-09-29 1970-01-01 1015
Гадаргын усны 08 сарын төлөв 2020-09-02 1970-01-01 587
Хаягдал усны 08 сарын төлөв 2020-09-02 1970-01-01 378
Гадаргын усны 07 сарын төлөв 2020-07-28 1970-01-01 361
Хаягдал усны 07 сарын төлөв 2020-07-28 1970-01-01 347
Завхан аймгийн усны чанарын 2020 оны 06 дугаар сарын төлөв байдал 2020-06-26 1970-01-01 431
Завхан аймгийн Хаягдал усны чанарын 2020 оны 06 дугаар сарын төлөв 2020-06-26 1970-01-01 415
Завхан аймгийн усны чанарын 2020 оны 05 дугаар сарын төлөв байдал 2020-05-21 1970-01-01 708
Завхан аймгийн Хаягдал усны чанарын 2020 оны 05 дугаар сарын төлөв 2020-05-21 1970-01-01 719
Завхан аймгийн Хаягдал усны чанарын 2020 оны 04 дүгээр сарын төлөв 2020-05-04 1970-01-01 663
Завхан аймгийн усны чанарын 2020 оны 04 дүгээр сарын төлөв байдал 2020-05-01 1970-01-01 913
Завхан аймгийн усны чанарын 2020 оны 03 дугаар сарын төлөв байдал 2020-03-25 1970-01-01 589
Завхан аймгийн усны чанарын 2020 оны 02 дугаар сарын төлөв байдал 2020-02-27 1970-01-01 478
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2020 оны 01 дүгээр сарын төлөв байдал 2020-01-15 1970-01-01 752
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2019 оны 12 дугаар сарын төлөв байдал 2019-12-31 1970-01-01 537
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2019 оны 11 дүгээр сарын төлөв байдал 2019-11-29 1970-01-01 905
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2019 оны 10 дугаар сарын төлөв байдал 2019-10-30 1970-01-01 1022
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2019 оны 9 дүгээр сарын төлөв байдал 2019-10-01 1970-01-01 1402
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2019 оны 8 дугаар сарын төлөв байдал 2019-08-22 1970-01-01 978
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2019 оны 7 дугаар сарын төлөв байдал 2019-07-31 1970-01-01 710
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2019 оны 6 дугаар сарын төлөв байдал 2019-06-28 1970-01-01 979
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2019 оны 5 дугаар сарын төлөв байдал 2019-05-29 1970-01-01 1365
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2019 оны 4 дүгээр сарын төлөв байдал 2019-05-07 1970-01-01 1184
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2019 оны 03 дугаар сарын төлөв байдал 2019-03-26 1970-01-01 1072
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2019 оны 2 дугаар сарын төлөв байдал 2019-02-19 1970-01-01 945
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2019 оны 1 дүгээр сарын төлөв байдал 2019-01-21 1970-01-01 1591
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2018 оны 12 дүгаар сарын төлөв байдал 2019-01-02 1970-01-01 924
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2018 оны 11 дүгээр сарын төлөв байдал 2018-11-30 1970-01-01 1027
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2018 оны 10 дугаар сарын төлөв байдал 2018-10-29 1970-01-01 1646
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2018 оны 7 дугаар сарын төлөв байдал 2018-08-01 1970-01-01 1399
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2018 оны 6 дугаар сарын төлөв байдал 2018-06-27 1970-01-01 1437
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2018 оны 5 дугаар сарын төлөв байдал 2018-05-28 1970-01-01 1497
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2018 оны 4 дүгээр сарын төлөв байдал 2018-05-02 1970-01-01 2192
Завхан аймгийн усны чанарын 2018 оны 3 дугаар сарын төлөв байдал 2018-03-26 1970-01-01 1691
Завхан аймгийн Цэвэрлэх байгууламжийн цэвэршүүлсэн усны чанарын 2018 оны 2 дугаар сарын төлөв байдал 2018-02-27 1970-01-01 1528
Завхан аймгийн Цэвэрлэх байгууламжийн цэвэршүүлсэн усны чанарын 2018 оны 1 дүгээр сарын төлөв байдал 2018-01-29 1970-01-01 1739
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2017 оны 12 дугаар сарын төлөв байдал 2017-12-22 1970-01-01 1237
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2017 оны 10 дугаар сарын төлөв байдал 2017-10-30 1970-01-01 775
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2017 оны 9 дүгээр сарын төлөв байдал 2017-09-20 1970-01-01 1431
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2017 оны 8 дугаар сарын төлөв байдал 2017-08-29 1970-01-01 1542
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2017 оны 7 дугаар сарын төлөв байдал 2017-07-18 1970-01-01 1328
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2017 оны 6 дугаар сарын төлөв байдал 2017-07-04 1970-01-01 1573
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2017 оны 5 дугаар сарын төлөв байдал 2017-06-06 1970-01-01 1471
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2017 оны 4 дүгээр сарын төлөв байдал 2017-04-27 1970-01-01 1603
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2017 оны 3 дугаар сарын төлөв байдал 2017-03-31 1970-01-01 1201
ЗАВХАН АЙМГИЙН ТӨВ ЦЭВЭРЛЭХ БАЙГУУЛАМЖИЙН ХАЯГДАЛ УСНЫ ЧАНАРЫН ХЯНАЛТ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ 2017 ОНЫ 02 ДУГААР САРЫН ТӨЛӨВ БАЙДАЛ 2017-03-16 1970-01-01 1247