Орчны шинжилгээний мэдээ > Гадаргын усны чанар
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2019 оны 5 дугаар сарын төлөв байдал
Гадаргын усны чанар
Тус лаборатори нь усны чанарын хяналт-шинжилгээг хөтөлбөрийн дагуу 5 дугаар сард Богд-Улиастай дээд, доод цэг, Чигэстэй-Улиастай дээд, доод цэг, Идэр-Идэр, Идэр-Тосонцэнгэл дээд, доод цэг, Буянт-Отгон, Тэс-Баян уул, Тээл-Дөрвөлжин зэрэг хяналт-шинжилгээний цэгүүдээс усны сорьц авч усны химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо. Тэдгээр сорьцонд хийсэн шинжилгээний дүнгээс үзэхэд: Гадаргын усны ууссан хүчилтөрөгчийн горим хэвийн байсан ба усны эрдэсжилт 66.2-309.5мг/л байв.
2019 оны 5 дугаар сард хийсэн Завхан аймгийн гадаргын усны шинжилгээний дүнг бохирдлын гол үзүүлэлтүүдээр MNS4586:1998 усны чанарын стандарттай харьцуулан 1 дүгээр хүснэгтэд үзүүллээ.
1 дүгээр хүснэгт
|
Усны харуулуудын нэр |
Бохирдуулах бодис, мг/л |
||||||
О2 |
БХХ5 |
ПИЧ |
NH4 |
NO2 |
P |
F |
||
1 |
Богд-Улиастай-1 |
10.31 |
1.3 |
4.4 |
0.12 |
0.002 |
0.001 |
0.15 |
2 |
Богд- Улиастай-2 |
9.92 |
1.6 |
3.6 |
0.10 |
0.001 |
0.002 |
0.22 |
3 |
Чигэстэй-Улиастай-1 |
10.31 |
1.9 |
4.3 |
0.19 |
0.002 |
0.001 |
0.28 |
4 |
Чигэстэй-Улиастай-2 |
8.84 |
1.4 |
3.6 |
0.07 |
0.002 |
0.001 |
0.21 |
5 |
Идэр-Идэр |
|
|
4.3 |
0.15 |
0.002 |
0.002 |
0.18 |
6 |
Идэр- Тосонцэнгэл-1 |
|
|
3.6 |
0.14 |
0.006 |
0.002 |
0.24 |
7 |
Идэр-Тосонцэнгэл-2 |
|
|
2.3 |
0.18 |
0.011 |
0.009 |
0.23 |
8 |
Буянт-Отгон |
|
|
4.9 |
0.23 |
0.002 |
илр |
0.18 |
9 |
Тэс-Баян уул |
|
|
1.4 |
0.04 |
0.001 |
илр |
0.51 |
10 |
Тээл-Дөрвөлжин |
|
|
6.6 |
0.09 |
0.001 |
илр |
0.89 |
MNS4586:1998 |
6< |
3.0 |
10.0 |
0.50 |
0.020 |
0.100 |
1.50 |
Тайлбар: БХХ5-Биохимийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч, ПИЧ-Перманганатын исэлдэх чанар
Богд гол: Эрдэсжилт 69-73мг/л-т хэлбэлзэж, хатуулаг 0,88мг-экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 107,2-115,1 фтор 0,15-0,22мг/л, төмөр 0,09-0,11мг/л, нитрат азот 0,16-0,20мг/л, цахиур 3,97-5,25мг/л, сульфат 1,4-1,8мг/л, хлор 1,4мг/л, гидрокарбонат 50,6-52,5мг/л, натри кали 0,5-1,5мг/л байна.
Чигэстэй гол: Эрдэсжилт 79,7-84,6мг/л, хатуулаг 0,92-0,96мг-экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 120,8-130,2 фтор 0,21-0,28мг/л, төмөр 0,09-0,10мг/л, нитрат азот 0,28-0,29мг/л, цахиур 3,65-7,69мг/л, сульфат 2,0-8,2мг/л, хлор 1,4мг/л, гидрокарбонат 54,3-57,3мг/л, натри кали 2,5-3,5мг/л байна.
Идэр гол: Эрдэсжилт 111,8-155,8мг/л, хатуулаг 1,36-1,68мг-экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 152,1-188,4 фтор 0,18-0,23мг/л, төмөр 0,06-0,09мг/л, нитрат азот 0,14-0,35мг/л, цахиур 4,61-5,43мг/л, сульфат 2,8-19,2мг/л, хлор 1,4мг/л, гидрокарбонат 81,7-97,6мг/л, натри кали 2,0-9,0мг/л байна.
Буянт гол: Эрдэсжилт 66,2мг/л, хатуулаг 0,78мг-экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 99,5 фтор 0,18мг/л, төмөр 0,09мг/л, нитрат азот 0,43мг/л, цахиур 3,93мг/л, сульфат 2,2мг/л, хлор 1,4мг/л, гидрокарбонат 47,0мг/л, натри кали 2,0мг/л байна.
Тэс гол: Эрдэсжилт 309,5мг/л, хатуулаг 2,90мг-экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 333,0 фтор 0,51, төмөр 0,02мг/л, нитрат азот 0,10мг/л, цахиур 3,82мг/л, сульфат 40,5мг/л, хлор 3,5мг/л, гидрокарбонат 186,0мг/л, натри кали 27,2мг/л байна.
Тээл гол: Эрдэсжилт 250,2мг/л, хатуулаг 1,96мг-экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 297,0 фтор 0,89мг/л, төмөр 0,01мг/л, нитрат азот 0,07мг/л, цахиур 3,10мг/л, сульфат 35,6мг/л, хлор 9,9мг/л, гидрокарбонат 140,3мг/л, натри кали 34,0мг/л байна.
Хаягдал бохир усны хяналт-шинжилгээ
5 дугаар сард, Завхан аймгийн хаягдал ус цэвэрлэх Төв цэвэрлэх байгууламж /цаашид ЦБ гэх/-ийн орох, гарах цэгээс авсан бохир усны сорьцонд хийсэн шинжилгээний дүнгээс үзэхэд цэвэрлэх байгууламжаас гарч байгаа ус 88,2%-ийн цэвэршилттэй, жинлэгдэгч бодис 1,7 дахин их давсан үзүүлэлттэй байлаа.
Шинжилгээний дүнг MNS4943:2015 “Хаягдал ус”-ны стандартад харьцуулан 2 дугаар хүснэгтэд үзүүллээ.
2 дугаар хүснэгт
Улиастай сумын Төв ЦБ-аас сорьц авсан цэг |
рН |
Ж/б мг/л |
БПК5 мг/л |
ПИЧ мг/л |
Нийт азот мг/л
|
P мг/л |
SO4 мг/л |
MNS 4943:2015 /ЗДХ/ |
6- 9 |
30 |
20 |
20 |
15 |
|
|
Орох |
8.57 |
74,0 |
170,0 |
16,0 |
|
|
|
Гарах |
8.18 |
50,4 |
20,0 |
14,5 |
12,08 |
0,255 |
25,0 |
Цэвэршилт, хувь |
88,2% |
ЗАВХАН АЙМГИЙН УС ЦАГ УУР, ОРЧНЫ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ ТӨВ
БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ ЛАБОРАТОРИ