Орчны шинжилгээний мэдээ > Гадаргын усны чанар
Завхан аймгийн гадаргын усны чанарын 2019 оны 10 дугаар сарын төлөв байдал
Гадаргын усны чанар
Тус лаборатори нь усны чанарын хяналт-шинжилгээг хөтөлбөрийн дагуу 10 дугаар сард Богд-Улиастай дээд, доод цэг, Чигэстэй-Улиастай дээд, доод цэг, Идэр-Идэр, Идэр-Тосонцэнгэл дээд, доод цэг, Буянт-Отгон, Хүнгүй-Ургамал, Завхан-Дөрвөлжин, Тээл-Дөрвөлжин, Хар нуур-Дөрвөлжин зэрэг хяналт-шинжилгээний цэгүүдээс усны сорьц авч усны химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо.Тэдгээр сорьцонд хийсэн шинжилгээний дүнгээс үзэхэд: Гадаргын усны ууссан хүчилтөрөгчийн горим хэвийн байсан ба усны эрдэсжилт 96.7-424.7мг/л байв.
2019 оны 10 дугаар сард хийсэн Завхан аймгийн гадаргын усны шинжилгээний дүнг бохирдлын гол үзүүлэлтүүдээр MNS4586:1998 уснычанарын стандарттайхарьцуулан 1 дүгээр хүснэгтэд үзүүллээ.
1 дүгээр хүснэгт
|
Усны харуулуудын нэр |
Бохирдуулах бодис, мг/л |
||||||
О2 |
БХХ5 |
ПИЧ |
NH4 |
NO2 |
P |
F |
||
1 |
Богд-Улиастай-1 |
10.70 |
2.3 |
1.4 |
0.03 |
0.001 |
0.002 |
0.21 |
2 |
Богд- Улиастай-2 |
9.92 |
1.9 |
1.6 |
0.02 |
0.001 |
0.003 |
0.25 |
3 |
Чигэстэй-Улиастай-1 |
10.54 |
2.3 |
1.6 |
0.03 |
0.003 |
0.002 |
0.17 |
4 |
Чигэстэй-Улиастай-2 |
10.38 |
1.5 |
1.9 |
0.10 |
0.002 |
0.002 |
0.27 |
5 |
Идэр-Идэр |
|
|
1.9 |
0.02 |
0.001 |
0.001 |
0.25 |
6 |
Идэр-Тосонцэнгэл-1 |
|
|
1.4 |
0.05 |
0.003 |
0.053 |
0.30 |
7 |
Идэр-Тосонцэнгэл-2 |
|
|
1.9 |
0.04 |
0.001 |
0.004 |
0.29 |
8 |
Буянт-Отгон |
|
|
1.9 |
0.04 |
0.006 |
0.004 |
0.27 |
9 |
Хүнгүй-Ургамал |
|
|
1.6 |
0.05 |
0.008 |
0.004 |
0.88 |
10 |
Завхан-Дөрвөлжин |
|
|
1.9 |
0.03 |
0.003 |
0.004 |
0.07 |
11 |
Тээл-Дөрвөлжин |
|
|
5.4 |
0.12 |
0.003 |
0.002 |
0.88 |
12 |
Хар нуур-Дөрвөлжин |
|
|
5.4 |
0.04 |
0.001 |
0.002 |
0.95 |
MNS4586:1998 |
6< |
3.0 |
10.0 |
0.50 |
0.020 |
0.100 |
1.50 |
Тайлбар: БХХ5-Биохимийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч, ПИЧ-Перманганатын исэлдэх чанар
Богд голын усны эрдэсжилт 96-104мг/л-т хэлбэлзэж, хатуулаг 1.04мг-экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 115-127 төмөр 0.02-0.03мг/л, нитрат азот 0.37мг/л, цахиур 5.59-5.60мг/л, сульфат 0.37-0.39мг/л, хлор 1.4мг/л, гидрокарбонат 53.1-57.3мг/л, натри кали 6.0-8.2мг/л байна.
Чигэстэй голын усны эрдэсжилт 112-128мг/л, хатуулаг 1.20-1.24мг-экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 133.6-149.3 төмөр 0.01-0.02мг/л, нитрат азот 0.42-0.48мг/л, цахиур 6.33-7.02мг/л, сульфат 22.7-29.1мг/л, хлор 1.4мг/л, гидрокарбонат 59.8-64мг/л, натри кали 6.2-12.5мг/л байна.
Идэр голын усны эрдэсжилт 157-197мг/л, хатуулаг 1.48-1.80мг-экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 178.3-216.0 төмөр 0.04-0.09мг/л, нитрат азот 0.03-0.21мг/л, цахиур 4.87-6.88мг/л, сульфат 0.55-0.72мг/л, хлор 0.7-1.8мг/л, гидрокарбонат 89.7-108.6мг/л, натри кали 14.0-22.8мг/л байна.
Буянт голын усны эрдэсжилт 134мг/л, хатуулаг 1.08мг-экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 137.8 төмөр 0.06мг/л, нитрат азот 0.29мг/л, цахиур 5.53мг/л, сульфат 36.3мг/л, хлор 3.9мг/л, гидрокарбонат 57.3мг/л, натри кали 18.2мг/л байна.
Хүнгүй голын усны эрдэсжилт 425мг/л, хатуулаг 3.52мг-экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 451.0 төмөр 0.06мг/л, нитрат азот 0.53мг/л, цахиур 8.76мг/л, сульфат 63.2мг/л, хлор 19.1мг/л, гидрокарбонат 233.0мг/л, натри кали 54.0мг/л байна.
Завхан голын усны эрдэсжилт 232мг/л, хатуулаг 2.40мг-экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 277.0 төмөр 0.04мг/л, нитрат азот 0.40мг/л, цахиур 5.02мг/л, сульфат 36.0мг/л, хлор 6.4мг/л, гидрокарбонат 131.8мг/л, натри кали 17.2мг/л байна.
Тээл голын усны эрдэсжилт 311мг/л, хатуулаг 2.16мг-экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 339.0 төмөр 0.04мг/л, нитрат азот 0.08мг/л, цахиур 1.91мг/л, сульфат 45.4мг/л, хлор 12.8мг/л, гидрокарбонат 168.4мг/л, натри кали 47.8мг/л байна.
Хар нуурын усны эрдэсжилт 306мг/л, хатуулаг 2.20мг-экв/л, цахилгаан дамжуулах чадвар 346.0 төмөр 0.04мг/л, нитрат азот 0.16мг/л, цахиур 1.84мг/л, сульфат 48.1мг/л, хлор 12.4мг/л, гидрокарбонат 164.7мг/л, натри кали 46.2мг/л байна.
Хаягдал бохир усны хяналт-шинжилгээ
10 дугаар сард, Завхан аймгийн хаягдал ус цэвэрлэх Төв цэвэрлэх байгууламж /цаашид ЦБ гэх/-ийн орох, гарах цэгээс авсан бохир усны сорьцонд хийсэн шинжилгээний дүнгээс үзэхэд цэвэрлэх байгууламжуудаас гарч байгаа ус 80.0%-ийн цэвэршилттэй байлаа.
Шинжилгээний дүнг MNS4943:2015 “Хаягдал ус”-ны стандартад харьцуулан 2 дугаар хүснэгтэд үзүүллээ.
2 дугаар хүснэгт
Улиастай сумын Төв ЦБ-аас сорьц авсан цэг |
рН |
Ж/б мг/л |
БПК5 мг/л |
ПИЧ мг/л |
Нийт азот мг/л
|
P мг/л |
SO4 мг/л |
MNS 4943:2015 /ЗДХ/ |
6-9 |
30 |
20 |
20 |
15 |
|
|
Орох |
8.33 |
30.0 |
60.0 |
17.0 |
|
|
|
Гарах |
8.14 |
10.4 |
12.0 |
8.5 |
14.37 |
1.830 |
61.2 |
Цэвэршилт, хувь |
80.0% |
ЗАВХАН АЙМГИЙН УС ЦАГ УУР, ОРЧНЫ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ ТӨВ
БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ ЛАБОРАТОРИ